Zespół Stresu Pourazowego o Charakterze Złożonym (Complex Post-Traumatic Stress Disorder, C-PTSD) to rodzaj zaburzenia psychicznego, które rozwija się w wyniku długotrwałych i powtarzających się traumatycznych doświadczeń oraz ekspozycji na przemoc lub negatywne warunki życiowe. C-PTSD różni się od Zespołu Stresu Pourazowego (PTSD), który jest związany z jednym konkretnym traumatycznym wydarzeniem. Osoby z C-PTSD często doświadczyły wielu traumatycznych sytuacji, takich jak przemoc domowa, zniewolenie, wykluczenie społeczne lub przewlekłe nadużycia emocjonalne.
Objawy C-PTSD obejmują:
- Hiperaktywność emocjonalną: Częste i intensywne wybuchy gniewu, uczucia rozpaczy, lęku czy wstydu.
- Dysocjacja: Utrata poczucia tożsamości, dezorientacja, uczucie oddzielenia od ciała lub rzeczywistości.
- Problemy z regulacją emocji: Trudności w radzeniu sobie z emocjami, zwłaszcza lękiem i gniewem.
- Problemy w relacjach interpersonalnych: Trudności w nawiązywaniu i utrzymywaniu zdrowych relacji, często obawiają się bliskości lub unikają związków.
- Niskie poczucie wartości: Osoby z C-PTSD mogą mieć niską samoocenę i poczucie wstydu.
- Szkodliwe wzorce zachowań: Może to obejmować samookaleczanie, uzależnienia, jedzenie kompulsywne czy inne destrukcyjne zachowania.
Leczenie C-PTSD jest kompleksowe i zazwyczaj wymaga długotrwałej pracy z doświadczonym terapeutą. Istnieje kilka podejść terapeutycznych, które mogą być skuteczne:
Psychoterapia psychodynamiczna: Pomaga pacjentowi zrozumieć głębsze przyczyny swoich trudności emocjonalnych i relacyjnych, często skoncentrowana na analizie traumy w kontekście całego życia pacjenta.
Terapia poznawczo-behawioralna: Skupia się na zmianie szkodliwych wzorców myślenia i zachowania, nauczeniu zdrowszych strategii radzenia sobie z emocjami oraz redukcji objawów.
Terapia traumy oparta na ciele: Pomaga w rozładowaniu napięcia ciała związanego z traumą, często wykorzystując techniki takie jak EMDR czy TRE.